વાતરક્ત(ગંભીર) Avascular Necrosis

ડૉ.પિયુષ એન.શાહ એમ.ડી.(આયુ.)

AVASCULAR NECROSIS-ગંભીર્‍ વાતરકત અંતર્ગત સમાવેશ થાય તેવા અન્ય વ્યાધિઓ જેવા કે Gout,Raynaud’s disease,SLE(systemic lupus erythomatus),vasculitis ઉપરાંત Avascular Necrosis નો પણ વાતરક્ત માં સમાવેશ કરી શકાય.
મહર્ષિ ચરકે ચિકિ.અ.29 માં વાતરક્ત ના નિદાન-લક્ષણ-ચિકિત્સા દર્શાવેલ છે.

પ્રકાર:- 1.ઉતાન
2.ગંભીર

નિદાન :-વ્યહવાર માં અધિક જોવા મળતા નિદાન 1. કટુ-અમ્લ-લવણ રસ પ્રધાન ભોજન 2. વિરુધ્ધાશન 3. મિષ્ટાન્ન 4.અભિઘાત 5.અધિક પરિશ્રમ

ગંભીર વાતરક્તના લક્ષણો:- Common site-Neck of femur 1.સ્તબ્ધ-કઠિનશોથ-Stiff and hard odema 2.તીવ્ર શૂલ-Severe pain 3. દાહ- Burning sensation
4. તોદ-prikingpain 5. પાક-Suppuration of joint 6. અસ્થિ-સન્ધિ-મજ્જામાં છેદાતુ હોય તેવી વેદના
7. ખંજતા-એક પગે લંગડાવુ 8. પંગુતા-બંને પગે અપંગતા આવવી

ઉપદ્ર્વ-Complication
1. કોથ –Osteonecrosis
2. પાંગુલ્ય-Lameness

ચિકિત્સાસુત્ર:- સામાન્ય ચિકિત્સા (1) સ્નેહન
(2)સ્નેહ યુક્ત વિરેચન (3)બસ્તિકર્મ

વિશેષ ચિકિત્સા-
(1)સ્નેહપાન (2)વિરેચન
(3)આસ્થાપન બસ્તિ મહર્ષિ ચરકે ગંભીર વાતરકત ની ચિકિત્સા માટે શ્રેષ્ટતમ યોગો દર્શાવેલ છે.પર્ંતુ હાલ્ ની ફાર્મસીઓ આ યોગો બનાવતી ન હોઇ સરળ યોગ નુ અત્રે નિદર્શન કરેલ છે.સરકારી આયુર્વેદ હોસ્પિટલ આંકલાવ ખાતે જોવા મળેલ Avascular necrosis ના 4 દર્દીઓમાં આ ઔષધ યોગો ના પ્રયોગ તથા પથ્યપાલન થી લાભ મળેલ છે.avscular necrosis એક અસાધ્ય રોગ છે.આ ઔષધ પ્રયોગ થી શૂલ માં રાહત થાય છે.

(1) સ્નેહ્પાનાર્થ – ગુડુચી ઘ્રુત-20 મિલિ પ્રાતકાલે ક્ષીર સાથે જે શમન યોગ ઉપરાંત વિરેચન પૂર્વ સ્નેહ્ પાનાર્થ આપી શકાય છે.

(2) ક્ષીર પ્રયોગ- -ગુડુચી સિધ્ધ ક્ષીર -ક્ષીર-ઘ્રુત-સાકર-મધ નો પ્રયોગ
-પિપ્પલી-સૂઠી સાધિત ક્ષીર

(3) વિરેચનાર્થ યોગ- -દૂધ સાથે એરંડ તેલ નો પ્રયોગ શ્રેષ્ટ પ્રયોગ છે આ પ્રયોગ દરમ્યાન દર્દી ને દૂધ-ભાત પર રાખવો. -ત્રિફલા કવાથ પ્રાતઃકાલે

(4) વટી- -સંશમની વટી – 2 t.d.s
(5) ગૂગળ-
-કૈશોર ગૂગળ – 2 t.d.s
(6) બાહ્ય પ્રયોગ- -પિંડ તેલ થી અભ્યંગ

ડૉ.પિયુષ એન.શાહ
એમ.ડી.(આયુ.)

Avscular necrosis

WHAT IS AVASCULAR NECROSIS (VATRAKTA - GAMBHIR TYPE)
Avascular necrosis (also referred to as aseptic necrosis or osteonecrosis) is a disease that results from poor blood supply to an area of bone causing bone death.
This is condition because the dead areas of bone do not function normally, are weakened and collapse.Common site-Neck of femur.
Pain associated with avascular necrosis is often severe and unrelenting.

What causes
(1) Avascular necrosis can be caused by trauma and damage to the blood vessels and that supply bone its oxygen.
(2) Poor blood circulation to the bone include an embolism of air or fat that blocks flow through the blood vessels, abnormally thick blood and vasculitis.

What conditions are associated with AV
(1) Alcoholism
(2) Steroid usage
(3) SLE-systemic lupus eythematosus
(4) Gaucher’s disease

Investigation
X-ray, CT scan,MRI
Treatment
Surgery

stress

• 
  STRESS
  
  What is stress?
  
  S
  tress is the mental,emotional,and/or physical strain which distrurbs your mind and body’s equilibrium. Anything that perverts or abuse our energy towards our desired functions is stress.It has several other names such as : tension,depression,frustration,anxiety,worry and gllom. Everyone is vulnerable to it.Age,gender,occupation or place,none of them makes a diffrence.
  
  Stress is Subjective
  In the sence that an irritating factor which may be stressful to one person,might be stimulating to another because he takes it as a challenge and turns it into a positve force. Many people thrive on challenges,others react with fear,anxiety and worry. If you react positively,there is little problem and you will live a happier life,but if you don’t handle it with care,you may suffer.
  
  What Causes Stress?
  1.Any desire which can not fulfil,create stress –Universal cause.e.g. u want more money but u can achieve.,a obese person wil try to reduce a weight but he/she cant sucess.
  2.Achived a person or object which u unlike - Universal cause.e.g.a men or women u dont like but u marry with him/her.,a boss which is not co-operative that create stress at your office place.
  3.Death of nearest person
  4.Faluire in love
  5.Unemployment
  6.Economical crisis
  7.Strained marital relations.
  8.Work overload
  9.Exam
  Acute reaction:
  .Shortness of breath
  .Palpitation
  Health problem:
  . Headache
  . Ashthma
  . Epilepsy
  . Hypertension
  . Skin diseses
  . CAD
  . Peptic Ulcer
  . Insomnia
  . Depression
  stress is causative factor of 80% psycho-somatic disorders.
  Stress Management
  
  
  Meditation
  · Know yourself
  · Proper diet
  · Know difference between your desire and necessities.
  . Face the situation
  . Away from the situation
  . Just sitting, doing nothing
  Dr.Piyush N Shah
  M.D(AYU)
  
  
  

AYURVEDA

The terms ‘Ayurveda’ consists of two words,namely, ‘Ayus’ and ‘Veda’ meaning ‘the science of life’.It is traditionally considered as as a supplement to the Vedas.

The methods of treatment prescribed by Lord Punarvasu Atreya are meant both for the healthy person(for the maintenance of their health and prevantion of disease) and patients(for the cure of their ailments.( Ca.si. 12:53-54)

Branches :




Ayurveda have eight specialized branches.There are:-

I. Kayacikitsa or Internal medicine.
II. Shalya cikitsa or Surgery
III. Shalakya cikitsa or E.N.T or treatment of disease of the organs in the Head and Neck
IV. Vish cikitsa or Txicology
V. Graha cikitsa –Bhutavidhya or Psychiatry
VI. Bal cikitsa-Kaumara bhrtya or padiatrics
VII. Rasayana-Rejenuvation therapy
VIII. Vajikaran-Aphrodisiacs